ÇÖZ ÇÖZEBİLİRSEN (TÜRKÇE BİLGİ YARIŞMASI)

(Yarışmanın süresi bitmiştir, sayfa bilgi amaçlı sitede tutulmaktadır.)

1. Aşağıdakilerden hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?

A) Sen, bundan sonra bir daha buraya gelme.

B) Halkı, ilk defa başlattığımız bu kampanya ile bilgilendireceğiz.

C) “Kitap” sözcüğünün sonu tonsuz ünsüzle bitiyor.

D) Buralarda bayan pantolon satan bir yer var mı?

E) Ankara, nüfus sayısı bakımından İstanbul’dan sonra ikinci sırada yer alıyor.

2. Bu şehrin üç yerinde üç  ayrı gözyaşım var: Biri seni ilk gördüğüm yerde, biri beni ilk öptüğün yerde, biri de ya beni terk edip gideceğin ya da daima seveceğin yerde.

Bu cümledeki anlatım bozukluğuna benzer bir anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A)  Kardeşini bulmak için bir aşağı bir yukarı çıkıyor.

B)  Kadının saçları ağarmış olmasına rağmen hala güzeldi.

C)  Benim buraya geldiğimi kimse istemiyor.

D)  Bölgedeki yangınların sabotaj sonucu çıktığı öngörülüyor.

E)   Son yazdığıromanına, isim bulmakta bir hayli zorlandı.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?

A) Ağlayan kadın, yaşlı gözlerle kendisine sorulanları cevaplıyordu.

B) Çocuğu bir süre bekleyip gitti.

C)  Küllük, Tekin’in birbiri ardınca yaktığı sigara izmaritleriyle dolmuştu.

D) Akşam 20.45’te parkta mı  yoksa daha önceden gittiğimiz çay bahçesinde mi buluşalım?

E)  Erzurum’da bugün hava sıcaklığı sıfırın altında beş derece.

4. “Arkadaşımla gezerken babam telefon açtı, işim olduğunu söyleyip ondan özür diledim.”

Bu cümledeki anlatım bozukluğuna benzer bir anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Boş vakitlerimde korku romanları okumasını çok seviyorum.

B) Ali’yi top oynarken gördüm.

C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Yaban adlı romanında, Yunanlıların Türklere yaptığı zulmü çok ayrıntılı   bir şekilde anlatmış ve bazı Türk köylülerinin Yunanlılara kucak açmasını eleştirmiştir.

D) Adana’da otobüs bileti fiyatları yeniden ayarlandı.

E) Yıllar sonra doğduğu kasabaya gitmeyi hiçbir zaman istemedi.

5.  Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu yoktur?

A)  Türkler, İslamiyet’i kabul ettikten sonra , hayata bakış açılarında önemli değişiklikler olmuştur.

B)  Bütün gün anlattığın o işi düşündüm.

C)  Kar yağışının durması üzerine ulaşıma kapanan köy yolları açıldı.

D)  Bunu Mehmet kendi istemişti.

E)  Kardeşim, toplantıdan hemen ayrılmak istediğini kulağıma sessizce söyledi.

6.  Ne ışığı kalır güneşin ne de ısısı

     Karanlığı ufku sarınca yağmur sesinin

     Bozulur aşk nağmelerinin bütün büyüsü

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez?

A)Bir ad tamlamasında bir tamlayan birden çok tamlanana bağlanmıştır.

B)Bir ad tamlamasında tamlayan ile tamlanan yer değiştirmiştir.

C)Sıfat tamlaması kullanılmıştır.

D)Sözcük halinde zamir kullanılmıştır.

E)İki tane zincirleme ad tamlaması kullanılmıştır.

7. “Bu mutfak balık kokuyor” cümlesindeki “balık” sözcüğünün görevce özdeşi hangi seçenekte kullanılmıştır?

A) Ahmet Ağa, oğullarından birini Adana’ya göndermiş.

B)Alemin saygı ve taktirini kazanmış bir adam olacaksın.

C)Maksadını açıkça yaz, gerisini onlar düşünsün.

D) Bana da incir reçeli alır mısın?

E)Sevmeyi bilmeyen ölmeyi bilmez; savaş sevginin tamamlayıcısıdır.

8. .Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde türerken ünlü kaybına uğramış bir sözcük bulunmaktadır?

A) Dervişin zikri neyse fikri de odur.

B) Besle kargayı oysun gözünü.

C) Altın ateşte, insan mihnette belli olur.

D) Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer.

E) Kaynayan kazan kapak tutmaz.

9.   Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum

     Her lahza alev gibi hasretti duyduğum.

    Bu dizelerin öznesi ve yüklemi sırasıyla aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A)Çocukluğum / balkan şehirlerinde geçerken

B)Her lahza / duyduğum

C)Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum/ alev gibi hasretti.

D)Çocukluğum/ hasretti

E)Her lahza duyduğum/ alev gibi hasretti

10. Şimdi ne yararı var (1) “Senden mi (2) benden mi (3) kaynaklanıyor (4) bu hallere düşmemiz (5)” diye sormamın (6)

      Yukarıdaki cümlede numaralanmış yerlerin hangi ikisine soru işareti getirilmelidir?

A)1. ve 2.       B)2. ve 3.       C)3. ve 4.      D)5.ve 6.        E)4. ve 5.

11. Aşağıdakilerin hangisinde kendi sözcüğü bir adın yerine kullanılmamıştır?

A)Herkes gibi o da kendi halinde bir insandı.

B)Bütün bunları daha önce kendisine de söyledim.

C)Kendini dev aynasında görmekten vazgeç artık.

D)Sen kendini boş yere üzüyorsun be kardeşim!

E)Geleceğe yönelik kararları sen kendin vermelisin.

12. ”Elindeki kaşık ve çatalı peçeteye sardı , masaya bıraktı.”

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A)Tamlama yanlışlığı

B)Gereksiz sözcük kullanımı

C)Nesne eksikliği

D)Mantık yanlışlığı

E)Özne eksikliği

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sıfat kullanılmıştır?

A)Saçları sarı bir kadın seni sordu.

B)Uzun boylular daha iyi basket oynar.

C)Bahçenin yıkık duvarını tamir etmişler.

D)Dokunaklı bir ses tonu vardı kızın.

E)Evin salonu ve odaları çok genişti.

14. Burada yapayalnız kaldım işte. Her gün senin yokluğunu, sensizliğin acısını, ayrılığı düşünüyorum.Senlik benlik davasına düşeceğimize kendimiz olsaydık ne iyi olurdu, diye kendime kızıyorum.Gel gör ki , elimden bir şey gelmiyor.Senin hayatın sana, benimki bana diyorum artık.

Bu parçada sözcük olarak kaç farklı türde zamir kullanılmıştır?

A)4 B)5 C)6 D)7 E)8

15. Kimi ad tamlamalarında tamlayanla tamlanan yer değiştirebilir.

     Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kural örneklenmiştir?

A)Aşağıdan, yukarıdan yolun sonu görünüyor.

B)Yerini sorsalardı ülkemizin kalbimizi gösterirdik.

C)Yokluğun cehennemin öbür adıdır.

D)Ayrılığın, özlemin, her şeyin bir hazzı var.

E)Gönlüm ayak sesinde ,gözüm merdivendedir.

16.          Ayırma gözlerini gözlerimden bu akşam

               Böyle saatlerce bak, böyle asırlarca bak

Bu dizelerde kaç zaman zarfı kullanılmıştır?

A) 1 B)2 C)3 D)4 E)5

17. “Evimizin her tarafı yosun kokuyordu.”

Yukarıdaki cümlenin öge dizilişi aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A)   Özne- nesne- yüklem

B)   Nesne- özne-yüklem

C)   Özne-zarf tümleci- yüklem.

D)   Özne- yüklem

E)   Nesne-yüklem.

18.  “Zirvede yılana da kartala da rastlarsınız; ancak biri uçarak, diğeri ise sürünerek çıkmıştır oraya.”

Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleye en yakındır?

A)   Yüksek mevkilerde iyilere de kötülere de rastlamak mümkündür.

B)   Yaşamda iyi bir yere gelebilmek ancak çok çalışmakla mümkündür.

C)   Yüksek mevkidekilerin bazıları, bulundukları konum-ları hak etmezler.

D)   Belli bir çaba sarf etmeden bir mevkiye gelenler orada kalıcı olamaz.

E)   Yüksek mevkilerde çalışanlarla çalışmayanlar bir arada bulunabilir.

19.    Doğruları yalanlarla anlattığım,

         Göğüs kafesimin içinde bir yerde,

         Bir şiir dünyam var benim.

         Dünyadan çıkar orada yaşarım

Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Üçüncü kişiyle çekimlenmiş fiil yoktur.

B)  İki zincirleme ad tamlaması vardır.

C)  Bir sözcükte iki farklı ses olayı olmuştur.

D)  İki edat (ilgeç) vardır.

E)  İkizamir (adıl) vardır.

20.         Öfkeni yapraklara yaz,

              Sonbaharda dökülsün!

              Derdini rüzgârlara yaz,

              Estikçe uzaklara götürsün!

              Sevgimi kalbine yaz,

              Öldüğünde seninle mezara gömülsün!

           Yukarıdaki şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)    1. dizede yansımadan türemiş bir sözcük kullanılmıştır.

B)     Tamlananı düşmüş isim tamlaması kullanılmıştır.

C)     1. , 2. ve 3. cümlelerde anlatım bozukluğu vardır.

D)    Son dizede iyelik eki yoktur.

E)    2. ve 3. cümleler, içinde girişik birleşik cümle barındıran sıralı bağımsız bir cümledir.

21. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi birden fazla yapım eki almıştır?

A)Olaylara çok karamsar bakıyorsun.

B)Kaldırımsız bir yolumuz kalmasın.

C)Bu girişimim de sonuçsuz kaldı.

D)Mankenlerden bazıları sutyensiz çıkıyor.

E)Taşlıkta ne arıyordun?

22.Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi birleşik bir sözcüktür?

A)Bazen çok kötü şeyler düşünüyorum.

B)Doktorlar, kaplıcaya gitmemi öneriyor.

C)Anadolu’nun dört bir yanından aşıklar geldi.

D)İşte bu gündür 19 Mayıs.

E)Bu şehrin  sensiz tadı yok be gülüm.

23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik bir sözcük yoktur?

A)O günlerde giyecek bir ayakkabımız dahi yoktu.

B)Bu denemenin sonuçlarını ne zaman alırız?

C)Bendeniz Yusuf Kenan, ne alırdınız?

D)Eğer böyle yapacağını bilseydim hiç başlamazdım.

E)Çocuklar, niçin beni üzüyorsunuz?

24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çoğul eki (–lar, -ler) kullanılmamıştır?

A) Cömert derler, maldan ederler;yiğit derler, candan ederler.

B) Şu okulun bahçesinde öğrencilerin olmadığını bir düşün.

C) Ellerin, ellerin ve parmakların, bir nar çiçeğini eziyor gibi.

D) Tüm sevgiler zamanla biter ;ama benimki bitmedi anlayamadım.

E) Akşamları gelir incir kuşları, konar bahçenin ağaçlarına.

25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük farklı işlevde bir ek almıştır?

A)   Gördüğün o kırmızı yazmalı kız benim sevdiğimdir.

B)   Şu kolu dövmeli adamı tanıyor musun?

C)   Bakışın tarçın kokmalı, gülüşün can yakmalı.

D)   Anlaşmalı olduğumuz başka bir iş yeri yok.

E)   Bu sanatçımız hep korumalı gezer.

ÇÖZÜMLERİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN

HAZIRLAYANLAR

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

Ekrem DURMUŞOĞLU ve Yusuf Kenan DURMUŞOĞLU

Ayrıca bkz   Gönül Hanım – Ahmet Hikmet MÜFTÜOĞLU