SÖZLÜ ANLATIM TÜRLERİ
*Konferans
*Söylev(Nutuk/Hitabet)
*Panel
*Forum
*Sempozyum
*Münazara
*Açık Oturum

1.KONFERANS:

Bilim, sanat vb. konularda düşünürlerin, sanatçıların bir dinleyici topluluğu karşısında yaptığı konuşmalardır.

• Konferans, bir konu hakkında izleyene bilgi vermek amacı güttüğünden alanında uzman kişilerce verilir. Kesinlik, inandırıcılık temel özelliğidir.
• Konferansa katılacak kitlenin sosyo-kültürel yapısı önemlidir. Bu yüzden anlatım anlaşılır ve yalın olmalıdır.
• Konferans verilmeden önce uzun bir çalışma gerekmektedir. Konferans sonunda dinleyiciden gelecek sorulara da hazırlıklı olunmalıdır.
• Konferans veren kişi, geniş bir kitleye birikimlerini aktarmaktadır; bu yüzden monotonluğa düşmeden çekici ve özgün bir anlatım gerekmektedir.
• Konferansın konusu, kim tarafından verileceği, yeri, tarih ve saati önceden ilan edilir.
• Konferanslar genellikle kapalı bir alanda yapılır ve çeşitli alanlarda (sanat, edebiyat, bilim, siyaset…) olabilir.

2.SÖYLEV(NUTUK/HİTABET):

Bir topluluğa düşünce ve duyguların aşılanması amacıyla yapılan konuşmadır.

• Söylev veren kişinin (hatip) ikna kabiliyeti, ses tonu, jest ve mimikleri söylevin temel özellikleridir.
• Söylev veren kişinin dili topluluk tarafından anlaşılır olmalıdır.
• Her konuda yazılabilir. Topluluk karşısında gerçekleştirilir.
• Türk edebiyatında ilk söylev örneği Göktürk Yazıtları’dır.
• Cumhuriyet döneminin en büyük en büyük söylevi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘’Nutuk’’ adlı eseridir.
• Mehmet Akif Ersoy, Halide Edip Adıvar halkı nutuklarıyla yönlendirmişlerdir.
• Söylevin dünyadaki en büyük ustaları: Sokrates, Cicero ve Demosthenes’dir.

3.PANEL:

Bir konu ya da sorun üzerinde bir başkan ve birkaç konuşmacının (en az 3 en fazla 6) düşünce alışverişinde bulunmasıdır.

• Panelde amaç bir sorun üzerinde karara varmak değil, konuyu çeşitli yönlerden değerlendirmektir.
• Küçük bir dinleyici kitlesi önünde yapılır.
• Ele alınan konu konuşmacıların görüşleriyle irdelenir.
• Panelin sonunda, başkan konuşmacıların görüşlerini özetler ve paneli kapatır.

4.FORUM:

Güncel veya gündemdeki bir konunun, daha önce hazırlık yapmamış bir grup tarafından tartışılmasıdır.

• Forumda dinleyiciler de tartışmaya katılıp soru sorabilirler. Panelden ayrılan en önemli özelliği budur. Eğer panel sonrasında dinleyiciler de tartışmaya katılırsa tartışma forum halini alır.
• Başkan tartışmayı yürütür, tartışmanın konu dışına çıkmasını önler.
• Başkan, çıkarımda bulunma, düşünceler arasında bağ kurma, gerektiğinde topluluğu yumuşatma, hoşgörülü olma, konuya egemen olma özelliklerini taşımalıdır.

5.SEMPOZYUM:

Sanatsal, bilimsel, düşünsel değer taşıyan konuların, konuyla ilgilenen küçük bir dinleyici topluluğu önünde işlenmesidir.

• Sempozyumda en az 3 en fazla 6 konuşmacı vardır.
• Konuşmalar 20 dakika ile sınırlıdır.
• Sempozyum, bir veya birkaç gün sürer.
• Katılan konuşmacıların konunun uzmanı olması gerekir.
• Sempozyumda işlenen konunun çözüme ulaştırılması amaçlanır.
• Başkan, sempozyumun sonunda görüşleri özetleyerek sempozyuma son verir.

6.MÜNAZARA:

Bir konunun iki karşıt yönü üzerinde tarafların tartışmasıdır.

• İki grup, bir başkan ve jüriden oluşur.
• Konuşmacı gruplar 2 ya da 4 kişiden oluşur.
• Amaç, savunulan tezi kanıtlamak, karşı tarafın tezini çürütmektir.
• Münazaranın sonunda jüri grupların puanlamalarını yapar, kazanan grup ilan edilir. Bkz münazara

7.AÇIK OTURUM:

Toplumun çoğunluğunu ilgilendiren bir konunun, bir başkan yönetiminde uzman kişilerce irdelenerek tartışılmasıdır.

• Tartışmada amaç tartışılan konuyu topluma anlatmak ve toplumu bilgilendirmektir.
• Tartışılan konunun toplumun büyük kesimini ilgilendirmesi ve güncel olması açık oturumun önemini arttırır.
• Geniş salonlarda kalabalık topluluklar karşısında yapılır.
• Açık oturumu yönetenin kültürlü bir kişi olması ve kıvrak bir zekaya sahip olması gerekir.
• Çoğunlukla bir forumla sonlanır.

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

İsmail Şekeroğlu