2008 Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Spor Liseleri,

Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçme Sınavındaki

Türkçe – Edebiyat Bölümündeki Hatalı Sorular

B Kitapçığı 62. Soru:

Bir lâhzada bir pancur açılmış gibi yazdan

Bir bestenin engin sesi yükseldi Boğaz’dan.

Coşmuş gene bir aşkın hatırasıyla

Aksetti uyanmış tepelerden sırasıyla,

Da1 da1 o güzel ses bütün etrafı gezindi;

Görmüş  ve geçirmiş denizin kalbine sindi.

Bu şiirde kaç cümle vardır?

A) 3        B) 4        C) 5      D) 6

Çözüm:

1. Cümle: Bir lâhzada bir pancur açılmış gibi yazdan

2. Cümle: Bir bestenin engin sesi yükseldi Boğaz’dan.

3. Cümle: Coşmuş gene bir aşkın hatırasıyla

4. Cümle: Aksetti uyanmış tepelerden sırasıyla,

5. Cümle : Da1 da1 o güzel ses bütün etrafı gezindi

6. Cümle: Görmüş  ve geçirmiş denizin kalbine sindi.

    Görüldüğü gibi şiirde 6 cümle vardır; ancak 5. ve 6. cümle aynı zamanda bağımlı sıralı cümle oluşturmaktadır. Tek tek cümlelere baktığımızda doğru cevap D olur. 5. ve 6. cümle tek bir cümle (sıralı cümle) kabul edildiğinde ise doğru cevap C olur. Her iki şekilde de düşünülebileceğinden soru iki cevaplıdır. Yani C ve D ‘dir. MEB Cevabı ise C ‘dir.

B Kitapçığı 70. Soru:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne – yüklem uyumu yoktur?

A) Duvarlar, bakıldıkça uzuyorlar, yükseliyorlar.

B) Güneşin sıcaklığından kaçanlar, deniz sularının serinliğine sığınıyor.

C) Caddeler, sokaklar, o ve bu an, sanki bulutlarla bir akıyor.

D) Ağaçlar, taşlar ve kayalar ışıkta kaybolmuş,erimişlerdi.

Çözüm:

İnsan dışı varlıklar çoğul özne olduğunda – kişileştirme yoksa – yüklem mutlaka tekil olmalıdır. Bu durumda A seçeneğinde “Duvarlar” insan dışı bir öznedir ve çoğuldur. Yüklemin tekil olması gerekirdi; ancak yüklem çoğuldur. Bu durumda cevabın A olması gerekirdi, ancak MEB Cevabı C olarak vermiştir.

B Kitapçığı 81. Soru :

Aşağıdaki eserlerden hangisi farklı bir edebî türde yazılmıştır?

A) Türk’ün Ateşle İmtihanı (Halide Edip Adıvar)

B)  Boğaziçi Yalıları (Abdülhak Şinasi Hisar)

C) Eşkâl-i Zaman (Ahmet Rasim)

D) Beş Şehir (Ahmet Hamdi Tanpinar)

 Çözüm :

Beş Şehir: deneme, Boğaziçi Yalıları: anı, Türk’ün Ateşle İmtihanı: anı, Eşkal-i Zaman:  fıkra türünde yazılmış eserlerdir. Görüldüğü gibi bu soru da hatalı sorulardan biridir. MEB sorunun cevabını D olarak almıştır.

Genel Yorum: Soruların kalitesi oldukça düşüktü. Daha çok ezber bilgiler ölçüldü. Pratik zeka, yorum kabiliyeti ölçülmedi.Ortak alandan eğitim bilimleri ve tarih sorularında da direkt teorik bilgiler ölçüldü. Tartışmalı, ucu açık sorular çok fazlaydı. Bu tür sınavlarda cevapların net olması gerekir. Bu son sınav da bir kez daha gösterdi ki merkezi sınavlar MEB’in işi değil, ÖSYM’nin işidir.