11. SINIF   TÜRK EDEBİYATI DERSİ 1. DÖNEM 1. YAZILI  SORULARI

 Vücüdun kim hamir-i mayesi hak-i vatandandır

Ne gam rah-ı vatanda çak olursa  cevr ü mihnetten

Hakir olduysa  millet şanına noksan gelir sanma

Yere düşmekle cevher sakıt  olmaz kadr ü kıymetten

1-Yukarıdaki beyitlerde Tanzimat şiiriyle ilgili iki özellik belirleyiniz.

2-Şair, vatan yolunda ölmekten niçin çekinmiyor?

3-Divan edb kasidesi ile Tanzimat edb kasidesini karşılaştırarak benzerliklerden ikisini yazınız.

“Mademki bir toplumda yaşayan halk,bunca yasal görevle yükümlüdür,elbette sözle ve kalemle kendi vatanının çıkarları üzerine düşüncelerini bildirmeyi kazanılmış genel haklarından sayar.Eğer bu iddiayı doğrulayacak bir belge aranılacak olsa,bilgi gücüyle kafaları açılmış olan uygar milletlerin yalnız politika gazetelerini göstermek yeter.”Mukaddime-şinasi

4-Şinasi,hangi   gazeteleri, hangi iddiasına kanıt olarak gösteriyor?

5-Şinasi’nin “ilk”lerinden dördünü  yazınız.

“…ihtiyar kadın meseleyi halledebilmek için ciddiyetten uzaklaşarak ve büsbütün şaka tarzına dökerek,ağzından ziyade gözleriyle gülerek.”kandil gecesi bir kuşu azad edeceğim.

Hanım ,kendisine has soğuk bir tavırla.”ben halayığımı kimseye satmam,yolundaki reddi ihtiyar kadına dokunarak.

“Kızım ben de zulümden kaçarak bana sığınmış bir çocuğu kimseye vermem deyince Mustafa Efendi söze atılarak ”Eviniz hırsız yatağı mı”diye sordu.İhtiyar kadın sustu.

“Esirim değil mi?Öldürürüm de yine satmam der demez ihtiyar ayağa kalktı.”Sergüzeşt

6-Yukarıdaki parçadan Tanzimat edebiyatı roman ve öyküsü ile ilgili iki özellik belirleyiniz

[ Bahçekapı’da, Hacı Bekir’in şekerci dükkânı karşısındaki hanın üst katındayız. Burada üç oda var. Bunlardan birinde yazarlar çalışıyor. Gazetenin sahibi Agâh Efendi, Şinasi, bir iki kişi daha… Bir başka odaya gazetenin basıldığı basit el tezgâhı yerleştirilmiş. Üçüncü odada mürettipler yazı dizip sayfa bağlıyor: Hepsi yaşlı, “en genci altmışlık” zatlar… Asıl görevleri cami hatipliği, imamlık, medrese hocalığı. Kimisi devlet matbaası Matbaa-i Amire’den getirtilmiş, kimisi üç beş kuruş kazanabilmek için dizgiciliği öğreniyor. Dizgi harflerinin bulunduğu “hurufat kasalarısın önündeki “kürsü” denilen, minderli, çevresi yastıklarla donatılmış sedire oturmuşlar, harfleri birer birer önlerindeki kasalardan alıp ellerindeki “kumpas”a yerleştiriyorlar. Aradıklarını bulamayınca da yanlarındaki, az ötelerindeki arkadaşlarından istiyorlar: “- Hasan Efendi, bir mim başı ver!”]

7-Yukarıdaki metinde dönemin anlayışını yansıtan ifadeleri bulup yazınız.

“Bahar gelir çiçek olur açılır

Zaman zaman yağmur olur saçılır

Ehl-i aşka mey görünür içilir

Ne sen var ne ben var bir tane Gaffar

8-Dörtlüğün biçimsel özelliklerini(biçim,birim,uyak,şema,ölçü)tanıtınız.

9-Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise(D) yanlışsa(y)koyunuz.

a-“Belde”,A.H.Tarhan’ın  yazdığı ilk pastoral şiir örneğidir.

b-Namık Kemal,Batı şiirini tanıtmak amacıyla Fransız şairlerinden şiirler çevirmiştir.

c-Defter-i Amal, Ziya Paşa’nın yazdığı ve dönemin sadrazamı Ali Paşa’yı eleştirdiği yapıtıdır.

d-Tanzimat edebiyatı birinci döneminde Türk şiiri içerik ve biçim yönünden değişime uğrar.

e-Şinasi’nin, atasözlerini derlediği yapıtı   Durub-ı Emsal-i Osmaniye’dir.

10-Aşağıdaki boşluklara uygun sözcükleri yazınız.

a-Tanzimat Edebiyatı 2. döneminde ———————-dolayı sanatçılar bireyci bir anlayıştadır.

b-Geothe,Voltaire,Puşkin——————————akımında yapıt verir.

c-A.H.Tarhan’ın karısının ölümü üzerine yazdığı mersiyenin adı———————-

d-Sergüzeşt romanının teması———–dır.Arka planda ise—————————————işlenir.

e-Şinasi,A.Vefik Paşa edebiyatımızda——————————-akımının temsilcisi sayılır.