Kişiye suçu işleten toplum mudur yoksa suçu işleyen kişinin kendisi midir? Münazara Finali
Adana Seyhan İlçesi Danişment Gazi Anadolu Lisesi ile 24 Kasım İMKB Anadolu Lisesi Finale kaldı. Oldukça çekişmeli bir münazaraydı. İyi seyirler…
Kişiye Suçu İşleten Kişinin Kendisidir – Konuşma Metni (Gönderen: Ahmet BASKAK)
Sayın müdürüm, saygıdeğer jüri üyeleri değerli öğretmenlerim ve sevgili arkadaşlarım
Ben, bu konuşmamda daha çok suç ve insan psikoloji üzerinde duracağım. Çünkü insan psikolojisi ve suç işleme arasında yüzde 93. 2’lik bir ilişki vardır. Bunu ben demiyorum dünyaca ünlü psikiyatristler diyor.
Lise psikoloji kitaplarında id (alt benlik) , ego ve süperego kavramlarını duymuşsunuzdur, konuyu iyi anlayabilmek için bu kavramları çok detaya girmeden açıklamak istiyorum.
Alt benlik (id), cinsellik, saldırganlık ve suç işleme gibi iç güdüler; üst benlik (süper ego), anne-baba ve diğer önemli kişiler ile etkileşim suretiyle geliştirilmiş toplumsal değerlere dayanan vicdan; benlik (ego) ise, alt benliğin istekleri ile üst benliğin istekleri arasında arabulucudur.
Şimdi bunu biraz açalım, demek ki alt benliğimiz saldırganlık ve suç işleme iç güdüsü ile dolu. Dikkat edin burada toplumla etkileşim anlamında hiçbir şey yok. Doğuştan gelen bir içgüdüdür bu.
Gelelim süperegoya süperego ise toplumsal normların bu alt benliği dizginlemesi olayıdır. Bu kısımı kaçırmayın münazaranın belki de kilit noktası burasıdır. Yani burada anlatılan şu toplumsal normalar insanı suç işletmeye itmiyor aksine insanın altbenliğinde zaten var olan hayvani yanını dizginliyor ve böylece alt benlik ve süperegonun çatışmasından benlik çıkıyor. Yani süperegonun tüm istekleri yerine bile getirilmiyor. Bir nevi alt benlik ile üst benliğin dengelenmesi ortaya çıkıyor.
Freud’un bu analizi artık dünyada tüm psikologlar tarafından kabul görmüş tartışmaya kapalı bilimsel bir analizdir arkadaşlar, şimdi bana yok öyle değil demeyin.
Yine dünyaca tanınan ve psikologlar tarafından duayen olarak kabul görmüş Albert Bandura da özellikle suç işleme üzerine çok kapsamlı bir araştırma yapmıştır. Bu araştırma 21345 vaka üzerinde yapılmıştır. Albert Bandura bu araştırmasında şu soruya cevap aramıştır. Kişiyi suça iten nedenler nelerdir? Araştırma sonucu son derece ilginç.
1. Psikopatlık
2. Keyfiyet
3. o andaki içsel durum
4. Kendini koruma yani nefsi müdafaa
5. Paranoya
6. Mani-Depressiflik
7. Nevrozlar
8. Zeka Geriliği
9. Alkol ve Uyuşturucu Bağımlılığı
10. Cinsel Suçlar
11. Dolandırıcılık
12. Para aklama ve yolsuzluk
13. Çocuk istismarı
14. Toplum kaynaklı suçlar
Burada bu tüm suçlar içinde toplum temelli suçlar sadece yüzde 6.8 ‘dir. Konuşmamın başında da dediğim gibi yüzde 93. 2 lik bir dilim psikoloji kaynaklıdır diyor Albert Bandura.
Burada sizin karıştırdığınız şey neden ile sonuçtur. Hatanız nedir biliyor musunuz? Siz sonucu neden olarak görüyorsunuz? Şöyle ki sizin teziniz özünde şuna dayanıyor. Toplum insanları dışladığı hor gördüğü için kişi suç işler. Hayır aslında tam tersidir. Kişi suç işlediği ya da suç işlemeye meyilli olduğu için toplum dışlar ve hor görür. Ben şahsen suça hiç bulaşmamış, efendi ya da hanımefendi birinin toplum tarafından dışlandığına hiç şahit olmadım ama suçlu birinin toplum tarafından dışlandığına çokça şahit oldum. Burada yaklaşık 50 kişi var. Şu anda burada sosyal bir deney yapmamız için bu rakam yeterlidir.
Sorulaırm açık ve net
Hanginiz bir psikopatı adam öldürmeye teşvik ettiniz
Hanginiz bir sapığa çocuğa tecavüz etmesi için önayak oldunuz?
Hanginiz birine hırsızlık yapması için tavsiyede bulundunuz?
Evet var mı içinizde biri bunlardan birine ben sebep oldum diyecek biri? Sanmam yoktur. Olamaz da.
Çünkü suçu kişi özgür iradesini kullanarak işler ve genellikle zaaflarına yenik düştüğü için suçu işler. Az önce de dediğim gibi alt benlik zaaflarımızın ve hayvani yönlerimizin bulunduğu yerdir. İradesine hakim olamayanlar genellikle suç işler.
Hangimiz daha zengin olmak istemeyiz mesela? Pekçoğumuz daha iyi bir yaşam sürmek için daha fazla parayı ister ama üst benlik bunu törpüler. Toplumsal normalar, geleneklerimiz, göreneklerimiz der ki hakkın olmayan bir şeyi alma der. Toplum bize hırsızlık yapma der. Hırsızlık yapanı da dışlar cezalandırır. Bu örnekte de görüldüğü gibi toplum kişiye suç işletmez aksine işlenecek bir suçun da önüne geçmeye çalışır. Ama insan bazen zaaflarıan yenik düşer ve maalesef suçu işler.
Değerli öğretmenlerim ve sevgili arkadaşlar,
Suç en az insanlık tarihi kadar eski bir olgudur. Bunu teolojide de geçen ve hemen hepimizin bildiği adem ve havvaya kadar götürebilriiz. 4 kitapta da aynı şey söylenir, adem ve havva iradelerine zaaflarına yenik düşerek allahın yasak ettiği elmayı yemiş bu suçu işlediği için de allah tarafından dünyaya atılmışlardır. Görüldüğü gibi bu vakada toplum diye bir şey yoktur ama suç vardır. Bu insanlık tarihinde bilinen ilk suçtur. Yine Kuran-ı Kerim’de de geçen Habil Kabil olayı da insanlık tarihinde işlenen 2. suçtur.
Habil ve Kabil İlk insan olan Adem’in oğlullarıdır ve Kabil kardeşini kıskandığı için Habili öldürmüş ve Kabil’in işlediği bu cinayet, yer yüzünde işlenen ilk cinayettir. Görğldüğü gibi bu suçta da toplumun hiçbir etkisi yoktur hatta toplum yoktur.
Yine Hz. Yakup’un oğlu Yusuf da kardeşleri tarafından kıskançlık yüzünden ölüme mahkum edilir. Suçun daha önceden de söylediğim gibi insanın id yani hayvani tarafının ürünü olduğunu kanıtlayacak çok daha fazla örnek verebilirim ama maalesef çok vaktimiz yok. 4 büyük kitabı alın inceleyin günahın yani suçun toplum kaynaklı olduğuna dair tek bir örnek bulamazsınız, tüm dinler suçun insanın zaaflarına yenik düşmesi yani dini tabirle şeytana uyması olarak temellendirilir. Bunu çok iyi kavrayan mutasavvıflar da dünya nimetlerine tamah etmeyip zaaflarına kem vurarark Allah’a yönelmişler ve insanı kamil mertebesine ulaşmayı hedeflemişlerdir.
Şu ana kadar suç olgusuna psikolojik, sosyolojik ve dini yönden baktık ve suçun bireysel olduğu sonucuna vardık. Bir de felsefi yönden bakalım olaya tarih boyunca kötülük problemine yani suç olgusuna filozoflar ve ünlü düşünürler nasıl bakmış görelim
Goethe, Faust adlı eserinde arzu ve hırslarına esir olan bir bilim adamının nasıl Mephistopheles’in yani şeytanın oyuncağı haline geldiğini anlatır.
Yine Mevlana da mesenevisinde Tıpkı Faust’taki Mephistoples gibi, İblis de insanları para, madde, şan, şöhret, şehvetin oyuncağı haline getirir.
Dikkat edin Goethe de Mevlana da aynı şeyi söylüyor insana suç işleten insanın ihtirasları ve zaaflarıdır diyor. Toplumun t’si bile yok.
Filozoflar da taa milattan önce başlayarak günümüze dek kötülük ve suç sorunu üzerine kafa yormuştur. Sokrates Platon, epikür, David Hume , Augustinus , Leibniz, Kant , Nietzsche, Gazali ve daha pek çok deha diyebileceğimiz filozofların konuyla ilgili görüşlerini tek tek okudum. Açıkça söylemek gerekirse hemen hepsi farklı sonuçlara varmış, bu teodise yani kötülük ve suç sorunu kimini Nietzsche ‘de olduğu gibi atezime götürmüş, kimini Kant ve epikürde olduğu gibi agnostisizme götürmüş kimini de Gazali ve Sokrates’te olduğu gibi Tanrı’ya götürmüş kimini de pantazime götürmüştür.
Evet hepsi farklı sonuçlara gitmiş ama hiçbiri olaya sizin gibi sığ bakarak topluma indirgememiş suç ile toplum arasında bir bağ kurmamış, bebek katillerinin, sapıkların, hırsızların kısacası şeytanın avukatlığına soyunmamıştır. Topu topluma atarak ne Münevver Karabulut’u vahşice katleden katili, ne Kayseri’deki vicdansız üvey anneyi ne de Özgecan’ın katilini aklayabilirsiniz. Cesaretiniz varsa siz gidin de bu katledilen masumların analarına söyleyin, aslında bunlar suçlu değil efendim asıl suçlu toplum diyin. O analar size cevabı verir.
Sözün özü suç yüreklerde yeterince merhamet, acıma ve iyiliğin olmamasından doğar. Sözlerimi Albert Einsteinın şu sözleriyle bitirmek istiyorum.
Karanlık diye bir şey yoktur, yeterince ışığın olmaması vardır.
Soğuk diye bir şey yoktur yeterince ısının olmaması vardır.
Kötülük diye bir şey yoktur yüreklerde yeterince iyiliğin şevkatin olmaması vardır.
Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.
Kişiye Suçu işleten Kişinin Kendisidir diye grubun diğer 2 konuşma metnini İndirin
1. Metin
2. Metin
Kişiye suçu toplum işletir görüşünü savunanların metinleri
Çok güzel konuşmuşsun. Iznin olursa münazarada ben de senin söylediklerinden alıntı yapabilir miyim ?
Ellerin dert görmesin yazıdan baya etkilendim.
Çok tşk ederim 7.sınıfa gidiorum insanı suç işelemeye kendisi iteri savuncaktım.SİZİ ÇOK SEVİORUM <3
Merhaba ark. Ben erhan şengül bu siteye çok teşekkür ederim liseler arasında birinci olduk bu siteyi tebrik ederim ❤❤
Habil ile kabil olayı vermissin mesela ama eğer habile
istedigi kisiyle evlenmesinin izni verilseydi kardeşini öldürürmüydü istediği toplum tarafindan gerceklestirilseydi bireysel olarak suc işlermiydi?
bende öyle düşünüyorum.
TOPLUM İÇİN OLAN KONUŞMAYI DA ATAR MISINIZ?
Habil ile Kabil yada Adem ile Havva hatta Veda Hutbesi dini icerik sayılmaz mı? Ve munazarada kullanılması yasak degil mi?